De wintertijdverandering van 2025 wordt een bijzondere en zal voor velen waarschijnlijk als een verrassing komen. In de nacht van zaterdag 25 op zondag 26 oktober 2025, om drie uur 's nachts, moeten we onze horloges een uur terugzetten naar twee uur. Als je denkt dat dit vroeger is dan normaal, dan is dat niet zo: we hebben de tijd sinds 2014 niet meer zo vroeg veranderd. Een kleine kalender eigenaardigheid die een paar verklaringen verdient.
Elk jaar blijft het ritueel hetzelfde. We zetten onze klokken een uur terug, winnen een uur kostbare slaap (wat de uitslapers op zondag zeker zal bevallen) en worden geconfronteerd met donkerdere avonden, die eerder op de dag beginnen. Sommigen zijn dol op dat extra uurtje slaap, anderen zijn veel minder enthousiast omdat het dan al vroeg donker wordt. Maar dit jaar zullen de oplettende lezers hebben gemerkt dat de datum iets eerder valt dan gewoonlijk. In 2022 vond de overgang naar de wintertijd plaats in de nacht van 29 op 30 oktober. In 2023 was dat op 28 oktober en in 2024 op 26 oktober. Dit jaar schakelen we dus op 26 oktober over en volgend jaar zelfs al op 24 oktober 2026.
Er is niets mysterieus aan dit tijdsverschil. De tijdsverandering vindt elk jaar plaats in het laatste weekend van oktober, om precies te zijn in de nacht van zaterdag op zondag. Sinds 1998 wordt deze datum geregeld door een Europese richtlijn die de tijden in alle lidstaten van de Europese Unie harmoniseert. De zomertijd valt op de laatste zondag van maart, terwijl de wintertijd op de laatste zondag van oktober valt.
Dit jaar valt deze laatste zondag gewoon eerder in de maand. Er is niets veranderd in de Europese regelgeving, maar de kalender houdt ons gewoon voor de gek. Daardoor hebben we niet elk jaar hetzelfde aantal dagen wintertijd en zomertijd. In 2025 zullen we de wintertijd aanhouden tot zondag 29 maart 2026, de dag waarop we terugkeren naar de zomertijd. Dat zijn precies 154 dagen voordat we weer kunnen genieten van die zonnige avonden waar we zo van houden.
Als je je afvraagt waar deze gewoonte om twee keer per jaar met onze klokken te spelen vandaan komt, moet je teruggaan naar de oliecrisis van 1973-1974. Het doel was toen duidelijk: energie besparen door onze uren van activiteit zo goed mogelijk af te stemmen op de uren van zonlicht. Door het gebruik van kunstlicht te beperken, hoopte men het elektriciteitsverbruik te verminderen. Dus in 1976 voerde Frankrijk de tijdsverandering officieel in.
In de jaren 1980 werd het systeem uitgebreid naar heel Europa, voordat de datums in 1998 werden geharmoniseerd binnen de Europese Unie. Tegenwoordig veranderen alle 27 lidstaten de tijd gelijktijdig, op dezelfde dag en op hetzelfde tijdstip. Dit is een manier om de handel te vergemakkelijken en verstoring van transport en telecommunicatie te voorkomen.
In Parijs en de regio Île-de-France, net als elders op het Franse vasteland, maakt dit ritueel al bijna 50 jaar deel uit van het landschap. In de overzeese gebiedsdelen is er echter geen tijdsverandering, met uitzondering van Saint-Pierre-et-Miquelon. Gelukkig voor hen, zou je kunnen zeggen.
Het is de zeeslang die regelmatig op de voorgrond treedt. In maart 2019 stemden de leden van het Europees Parlement voor afschaffing van de seizoenstijd, met invoering gepland voor 2021. Elke lidstaat zou de keuze hebben gehad tussen zomertijd of permanente wintertijd. Maar de Covid-19 gezondheidscrisis gooide roet in het eten en het project bleef een dode letter.
Sindsdien is er eigenlijk niets gebeurd. De kwestie is sinds december 2019 geblokkeerd bij de Raad van de Europese Unie. De discussies over energie, coördinatie tussen landen en de gevolgen voor de volksgezondheid gaan door, maar er is nog geen concreet besluit genomen. Ondertussen blijven we twee keer per jaar wisselen tussen zomer- en wintertijd. Misschien maken we ooit de overstap, maar voorlopig moeten we er maar aan wennen.
Als je een van die mensen bent die in paniek raakt bij de gedachte dat je vergeet de tijd te veranderen, maak je dan geen zorgen. De meeste van onze verbonden apparaten - smartphones, computers en andere tablets - zorgen ervoor dat de tijd automatisch wordt bijgewerkt. Aan de andere kant zullen we moeten nadenken over het handmatig aanpassen van onze horloges, wekkers, wandklokken en andere niet-verbonden apparaten.
Concreet zal het in de nacht van zaterdag 25 op zondag 26 oktober 2025 twee uur 's nachts zijn. We winnen dus een uur slaap, wat niet onbelangrijk is voor wie op zondagochtend graag onder het dekbed kruipt. Het goede nieuws is dat je een uur langer kunt slapen. Maar dit extra uur betekent ook kortere avonden. De nacht zal vroeger vallen en we zullen eraan moeten wennen dat de zon ruim voor het einde van de dag ondergaat. Sommige mensen zijn dolblij met dat uur extra slaap, terwijl anderen minder enthousiast zijn, omdat ze weten dathet om 18.00 uur donker zal zijn.
Voor degenen die 's nachts werken, met name in de gezondheids-, veiligheids- of transportsector, heeft de tijdsverandering praktische gevolgen. Werknemers die 's nachts werken, werken een extra uur, dat moet worden betaald of gecompenseerd volgens collectieve overeenkomsten.
De tijdsverandering is niet onbelangrijk voor ons lichaam. Onze biologische klok, die werkt volgens een 24-uurs ritme gebaseerd op de afwisseling van dag en nacht, moet zich aanpassen aan het tijdsverschil. Deze aanpassing duurt over het algemeen drie tot zeven dagen en in die tijd kunnen we ons moe, geïrriteerd of slechthorend voelen.
Er zijn een paar eenvoudige tips om de overgang gemakkelijker te maken. In de dagen voorafgaand aan de verandering kun je proberen je bedtijd geleidelijk te veranderen in stappen van 15 minuten. Je kunt overdag ook zoveel mogelijk natuurlijk licht gebruiken, zelfs op bewolkte dagen. Een wandeling in een Parijs park (altijd een goed idee) kan ons lichaam helpen om de interne klok opnieuw in te stellen.
Wat betreft voeding kun je het beste 's avonds lichte maaltijden eten en stimulerende middelen zoals koffie of alcohol vermijden na 16.00 uur. Sommige mensen vinden het ook nuttig om voedingssupplementen te nemen, zoals melatonine om in slaap te vallen, of vitamine D om het gebrek aan winterlicht te compenseren.
Kortom, de wintertijdsverandering van 2025 komt dit jaar vroeger, maar er is niets om over in paniek te raken. De kalender houdt ons gewoon voor de gek. We zetten onze klok een uur terug in de nacht van 25 op 26 oktober, krijgen een uur extra slaap (jippie voor sommigen, minder voor anderen die vroeger donker zullen worden) en passen ons geleidelijk aan aan de kortere dagen. En wie weet, misschien verdwijnt deze gewoonte over een paar jaar voorgoed als Europa eindelijk besluit om de kwestie te regelen.
Aanbevolen leeftijd
Voor iedereen
